ارتز کرانیال: کلاه فرم دهی سر نوزاد

کلاه مخصوص تغییر شکل سر نوزاد چیست؟ آیا سر نوزاد شما هم دچار تغییر فرم، کجی جمجمه یا صافی کف سر شده است؟ جای نگرانی وجود ندارد، کلاه فرم دهی سر نوزاد یا ارتز کرانیال وسیله ای کمک درمانی برای حل این مشکل است. ارتز به وسیله ای پزشکی اطلاق میشود که شامل انواع بریس، اسپلینت، کفی طبی و کرانیال می‌باشند. ارتز ها با اعمال فشار یا برداشتن فشار به اهداف درمانی خود، اصلاح دفورمیتی های اندام و جبران حرکت از دست رفته، دست پیدا می کنند. ارتوز و پروتز اندام، در حیطه ی توانبخشی مورد استفاده قرار می گیرند و بر پایه درمان های محافظتی، بدون دارو و جراحی، اصلاحات را انجام می دهند.که در ادامه کرانیال ارتوز را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

مرکز تخصصی ساخت کلاه طبی فرم دهی سر نوزاد کاویان کلینیک با بیش از 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید.
با ما در ارتباط باشید

اهداف درمان با ارتز

• اصلاح دفورمیتی های ساختاری  (انحراف ستون فقرات ،انحراف زانو ، صافی کف پا و…)
• کمک به حرکت فرد (آسیب دیدگی های رباط های زانو و مچ، کوتاهی عضلات و رباط ها، مشکلات حرکتی معلولین)
• کنترل حرکات و یا کاهش حرکات اضافی مفاصل (در مواردی مانند شلی لیگامان ها)
• جبران حرکت از دست رفته
• کاهش تحمل نیرو
• کمک به بازیابی و التیام مفاصل آسیب دیده

ارتز در تمام مفاصل بدن می تواند اعمال شود از جمله:

• جمجمه (جهت اصلاح دفورمیتی های  کرانیال)
• ستون فقرات
• اندام فوقانی و تحتانی

ارتز کرانیال چیست؟

ارتز کرانیال شبیه به کلاه ایمنی است که مخصوص جمجه نوزادان می باشد، این کلاه دارای پوسته ی سخت و روکش فوم است که با فشار های ملایم و مداوم، مهار رشد غیر طبیعی در مناطقی که دارای برجستگی هستند، امکان رشد را در مناطق دیگر سر فراهم می کند. با استفاده از این وسیله به طور منظم، شکل جمجمه نوزادان در طول زمان اصلاح می شود.

صفحات جمجمه نوزادان نرم و دارای فاصله هستند. همانطور که نوزاد رشد می کند، این صفحات هم رشد می کنند، به تدریج سخت تر می شوند و به یکدیگر گره می خورند. گاهی اوقات هنگامی که کودک در یک موقعیت ثابت می خوابد، صفحات نرم ممکن است یک ناحیه صاف یا ظاهری ناهموار ایجاد کنند. این عارضه شایع پلاژیوسفالی نامیده می شود، اگر وضعیت خود به خود حل نشود، متخصص ارتز می تواند با ارتز کرانیال که درمان با کلاه ایمنی هم نامیده می شود، به نوزاد کمک کند.

انواع بدشکلی های جمجمه

بدشکلی پالژیوسفالی

یکی از شایع ترین دفورمیتی های جمجمه، بدشکلی پالژیوسفالی می باشد که به دلیل وارد شدن فشار های خارجی روی جمجمه، عدم تقارن در قسمت خلفی و جلویی جمجمه ایجاد می شود.

بدشکلی  براکیوسفالی

بطور کلی، این بدشکلی ها بصورت پهن شدگی جمجمه توصیف می شود و آن را اصطلاحا سر خربزه ای شکل می نامند.

بدشکلی اسکفوسفالی

نوازادان با این دفورمیتی یا بدشکلی جمجمه ای باریک و بلند و به شکل بیضی دارند و از بد شکلی های ناشایع به شمار می رود که اصطلاحا آن را جمجمه یا سر قایقی شکل می گویند.

بدشکلی­ های استخوان جمجمه نوزادان قابل درمان است. این بدشکلی ها در اثر عوامل مختلفی بوجود می آیند. این عوامل ممکن است قبل از حاملگی و یا بعد از آن ایجاد گردند. بدشکلی های جمجمه نشان دهنده عدم وجود تقارن در سر می باشد و اغلب با عدم تقارن استخوان های صورت نیز همراه می باشند.

درمان نافرمی سر نوزاد به وسیله کرانیال ارتوز

ارتز کرانیال زمانی پیشنهاد می شود که نامتناسب و نامتقارن بودن جمجمه با روش های تغییر وضعیت کودک در هنگام خواب و یا سایر مداخلات اولیه پزشکی، نتوانسته باشند مشکل را پس از ۳ماه پس از تولد رفع کنند (درمان ارتوزی بین ۳ تا 1۸ ماهگی توصیه می شود). کرانیال ارتوز از جنس فوم و پلاستیک شفاف که با قالب گیری از سر نوزاد ساخته می شود، به تدریج موجب اصلاح فرم سر نوزادان می شود وآن را به حالت طبیعی باز می گرداند.

ارتز کرانیال از رشد جمجمه در نواحی نامطلوب جلوگیری می کند و باعث تسهیل رشد جمجمه می گردد. کرانیال ارتوز در واقع با تغییر مسیر رشد سر نوزاد باعث متناسب و متقارن شدن شکل سر می گردد. این وسیله کمک درمانی نیروی یکسانی روی نواحی برجسته اعمال می کند، همچنین دارای فضای خالی برای رشد کردن و ایجاد شکلی متقارن و مناسب می باشد. کلاه نوزاد دائما اصلاح می شود تا باعث رشد قسمت هایی که صاف یا فرورفته در جمجمه هستند، گردد. به طور کلی مراحل دریافت کرانیال ارتوز در زیر آمده است.

• ارزیابی اولیه و تهیه قالب
• پرو و تحویل کلاه نوزاد
• پیگیری با ارتوتیست در طول هفته اول و رفع اشکالات احتمالی
• پیگیری قرار ویزیت با پزشک معالج نوزاد خود در طول هفته دوم
• پیگیری ملاقات با ارتوتیست در طول هفته سوم، پنجم، هفتم و نهم

چند نکته مهم و کلیدی در مورد کرانیال ارتوز

• کلاه فرم دهی سر نوزاد به گونه ای ساخته می شود که بصورت خود تعلیق است، به این معنا که به راحتی روی سر نوزاد قرار می گیرد و احتمال افتادن آن وجود ندارد، بنابراین وجود بند های نگهدارنده زیر چانه و یا زیر گوش در این کلاه الزامی نیست و جز استانداردهای آن محسوب نمی شود.
• بخش داخلی کلاه اصلاحی که با سر کودک در تماس است از جنس فوم  ضد حساسیت است و قطر آن بصورت استاندارد ۱ سانتی متر می باشد و آسیب پوستی به سر نوزاد نمی‌رسد.
• وزن این کلاه فرم دهی بر اساس اندازه سر نوزاد بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم است.

نحوه ی استفاده از ارتز کرانیال

برای اینکه ارتز کرانیال دارای بیشترین اثر خود باشد و بتواند به شکل موثری ناهنجاری های سر را تصحیح کند باید به طور مداوم استفاده گردد، یعنی تمام ساعات روز و در تمام حالات خوابیدن، شیر خوردن، بازی کردن پوشیده شود. موقع استحمام می توان کلاه را برداشت و مجددا آن را پوشید. بهترین زمان برای استفاده از ارتز کرانیال 4 ماهگی است تا جمجمه سر در حین رشد بتواند در جهت صحیح رشد کند.

کودکان در طی چند ساعت و بعضی در طی یکی دو روز اول با این کلاه درمانی سازگار می شوند. میانگین درمان کرانیال ارتوز معمولا 3 ماه است، اما مدت زمان درمان، به سن کودک و شدت بیماری بستگی دارد. نظارت دقیق و مکرر لازم است تا اطمینان حاصل شود که جمجمه به طور صحیح تغییر شکل داده است.

عوارض جانبی ارتز کرانیال

اگر کلاه به درستی پوشیده شود، مشکلاتی مانند سوزش پوست، ناراحتی و بوی بد نباید رخ دهد. اگر کودک هر کدام از این مشکلات را داشته باشد، ارتوپد شما می تواند کلاه را مجددا تنظیم کند. با این حال، در اغلب موارد کودکان به راحتی با کلاه ایمنی وفق می یابند. حتی برای نوزادان کم سن، کلاه چیزی شبیه به یک پتو امنیتی می شود. در استفاده از کلاه، زمان هایی وجود دارد که خارج کردن کلاه ضروری و مهم است:
•    هنگامی که قرمزی پس از 30 دقیقه حذف نشده باشد.
•    هنگامی که نوزاد تب دارد.
•    اگر هر نوعی از جراحی انجام شده باشد.
•    در زمان استحمام و یا هنگام شنا (بعد از حمام  کلاه و موهای سر کودک را کاملا خشک کنید).

نگهداری و نظافت کرانیال ارتوز

کرانیال ارتوز بطور مرتب باید تمیز شود،  هر روز برای حذف هر گونه آثار عرق و یا سلول های مرده پوستی، باید داخل کلاه را بدقت تمیز کنید، درصدی از تغییر رنگ فوم طبیعی است. ارتز کرانیال را می توانید با یک صابون ملایم و آب، یا شامپوی خود فرزندتان تمیز نمایید، همچنین می توانید داخل آن را  با پنبه الکلی تمیز نموده، سپس آن را به طور کامل خشک کرده و مجدد روی سر نوزاد فیکس کنید. از سشوار یا منبع حرارتی دیگر برای خشک کردن استفاده نکنید، زیرا میتواند به  فوم آسیب برساند.

کرانیال ارتوز بوی نامطبوعی گرفت، آن را  به مدت 10 دقیقه در معرض نور خورشید قرار دهید. این کار میتواند به رفع بوی بد کمک کند اما  اگر بوی بد برطرف نشد، به متخصص ارتز مراجعه کنید.

جمع بندی

ارتز کرانیال یا کرانیال ارتوز نوعی ارتوز مخصوص برای نوزادان بین 3 تا 18 ماه، دارای دفورمیتی و ناهماهنگی سر می باشد که باید تحت نظر متخصص ارتوز، مورد استفاده قرار گیرد تا اثر گذاری داشته باشد. ناهماهنگی در جمجه کودکان آسیب مغزی در پی ندارد اما در بلند مدت، آسیب اجتماعی برای نوزاد به همراه خواهد داشت. مجموعه تخصصی ارتوز و پروتز کاویان کلینیک با 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید.