علت صاف بودن پشت سر نوزاد و درمان آن

دانستن علت صاف بودن پشت سر نوزاد به عنوان یک سندرم رایج بین کودکان، برای والدین جالب توجه است. سر صاف یا همان بیماری پلاژیوسفالی هنگامی ایجاد می شود که یک ناحیه صاف در پشت یا کنار سر کودک ایجاد و باعث نامتقارن نشان دادن سر کودک شود. استخوان های جمجمه کودک تا چند ماه پس از تولد، کاملاً نرم و انعطاف پذیر بوده تا امکان عبور راحت تر از کانال زایمان و فضای کافی برای رشد مغز کودک را فراهم می کند.

استخوان های نرم همچنین به این معنی است که سر کودک می تواند شکل خود را تغییر دهد. یکی از دلایل عمده سندرم سر صاف، خواب طولانی در یک وضعیت ثابت است. برای شناخت بیشتر علت های صاف بودن پس سر و راه های مقابله و درمان آن به ادامه مطلب توجه فرمایید.

مرکز تخصصی ساخت کلاه طبی فرم دهی سر نوزاد کاویان کلینیک با بیش از 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید.
با ما در ارتباط باشید

• علت صاف بودن پشت سر چیست؟
• چگونه می توان علت صاف بودن پشت سر را تشخیص داد
• آیا نامتقارن بودن سر نوزاد عوارضی دارد؟
• راه های درمان صاف شدن پشت سر نوزادان
• چگونه می توان از علت های صاف شدن پشت سر جلوگیری کرد

علت صاف بودن پشت سر چیست؟

علل احتمالی متعددی برای صاف بودن پس سر وجود دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم:

وضعیت خوابیدن

خواباندن کودک در یک وضعیت ثابت، به عنوان مثال به پشت سر یا به سمت راست یا چپ، باعث فشار مداوم به یک قسمت از جمجمه می شود. نوزادان در چهار ماه اول زندگی، قبل از اینکه توانایی غلت زدن داشته باشند، بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند، چرا که توصیه می شود کودک را همیشه به پشت بخوابانید. برای کاهش خطر ابتلا به صافی پشت سر، کودک را در زمان بیداری، تشویق به قراری گیری روی شکم یا همان حالت تامی تایم کنید. به جای اینکه کودک برای مدت طولانی دراز بکشد، او را در آغوش یا در یک حامل قرار دهید. صندلی چرخشی یا صندلی کودک نیز می تواند به کاهش خطر کمک کند.

صرف نکردن زمان کافی روی شکم

هرچه کودک زمان بیشتری را به پشت بگذراند، احتمال صافی پشت سر بیشتر می شود. زمانی که می توانید مراقب کودک باشید، او را بر روی شکم بخوابانید. ممکن است کودک وقتی او را روی شکم قرار می دهید، گریه کند، اما مهم است که چندین مرتبه در روز را به این صورت وقت بگذراند. با افزایش قدرت عضلانی کودک و کنترل گردن، می توانید مدت زمان را افزایش دهید.

چند قلو بودن

هنگامی که فضای رحم تنگ باشد، جمجمه کودک بیشتر از حد طبیعی در معرض فشار قرار می گیرد که این امر می تواند منجر به صاف شدن سر کودک شود.

نارس بودن

نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا می آیند، استخوان های نرم تری نسبت به نوزادان بالغ تر دارند. همچنین به دلیل بستری شدن طولانی تر آن ها در بیمارستان و گذران زمان بیشتری به صورت خوابیده به پشت، احتمال صاف شدن پس سر در این کودکان بیشتر است.

فورسپس یا زایمان با خلا

این ابزارها جمجمه و استخوان های شکل پذیر کودک را تحت فشار قرار می دهند که می تواند منجر به پلاژیوسفالی شود.

تورتیکولی عضلانی

در این وضعیت عضلات گردن نوزاد سفت یا نامتعادل است که این امر اغلب به دلیل محدودیت فضای رحم یا قرار گرفتن در حالت بریچ می باشد. کاهش فضای رحم یا قرار گرفتن در حالت بریچ باعث می شود کودک نتواند گردن خود را بچرخاند و سر خود را حرکت دهد. تورتیکولی عضلانی، تمایل کج شدن سر کودک به یک طرف را بیشتر می کند که ممکن است منجر به پلاژیوسفالی یا دیگر تغییرات شکل جمجمه شود.

چگونه می توان علت صاف بودن پشت سر را تشخیص داد

سندروم صاف بودن سر یا پلاژیوسفالی دو نوع است: پلاژیوسفالی موضعی و پلاژیوسفالی مادرزادی. پلاژیوسفالی موضعی که به آن پلاژیوسفالی تغییر شکل دهنده نیز گفته می شود، رایج ترین نوع سندرم سر تخت است. طبق تحقیقات آکادمی پزشکان خانواده آمریکا، این بیماری تا 50 درصد از نوزادان را تحت تأثیر قرار می دهد. پلاژیوسفالی مادرزادی که به آن کرانیوسینوستوز نیز گفته می شود، یک نقص نادر در هنگام تولد است.

در نوزادان مبتلا به این بیماری، درزهای بین استخوان های جمجمه، زودرس بسته می شوند که این امر منجر به ایجاد سر غیرطبیعی می شود. پلاژیوسفالی مادرزادی از هر 2000 تا 2500 تولد، در یک مورد اتفاق می افتد. ممکن است چندین ماه طول بکشد تا علائم سندرم سر صاف ظاهر شود. در هنگام حمام هنگامی که موهای کودک خیس است و شکل سر آنها بیشتر قابل مشاهده است، علائم پلاژیوسفالی را بررسی نمایید.ذعلائمی که باید جستجو کنید عبارتند از:

• یک ناحیه صاف در کنار یا پشت سر.
• گوش هایی که جفت نیستند. صاف شدن سر می تواند باعث شود که گوش ها از تناسب خارج شوند.
• یک نقطه طاس در یک ناحیه از سر.
• برجستگی های استخوانی روی جمجمه.
• فقدان یک نقطه نرم (یا فونتانل) روی سر.

آیا نامتقارن بودن سر نوزاد عوارضی دارد؟

پلاژیوسفالی موضعی بیشتر از موارد پزشکی، یک مسئله زیبایی محسوب می شود. صافی سر در اکثر موارد، بر رشد مغز تأثیر نمی گذارد و با بزرگتر شدن کودک و گذراندن وقت بیشتر در حالت نشسته، چهار دست و پا رفتن و ایستادن، بهبود می یابد. در یک مطالعه انجام شده در سال 2004 که دور سر 200 نوزاد را به طور منظم از بدو تولد تا 2 سالگی اندازه گیری کرده، میزان بروز پلاژیوسفالی موضعی را به میزان زیر بدست آورده است:

• در 6 هفته 16 درصد
• در 4 ماه 19.7 درصد
• در 12 ماه 6.8 درصد
• در 24 ماه 3.3 درصد

مطالعه اخیر نشان می دهد که این درصدها افزایش یافته اند. این افزایش ممکن است به دلیل توصیه به خواباندن نوزادان به پشت است تا خطر SIDS کاهش یابد. جراحی معمولاً تنها در نوزادان با پلاژیوسفالی مادرزادی لازم است. جراحی در این موارد می تواند به کاهش فشار در جمجمه کمک کرده و به مغز اجازه رشد طبیعی دهد. جراحی همچنین ممکن است خطر عوارضی مانند موارد زیر را کاهش دهد:

• تاخیرهای رشد
• نابینایی
• تشنج
• سایر مشکلات پزشکی

راه های درمان صاف شدن پشت سر نوزادان

هر چه علت صاف بودن پشت سر، سریعتر تشخیص و اقدامات لازم برای کاهش آن انجام شود، احتمال بهبود این بیماری بیشتر است. علائم پلاژیوسفالی می تواند هنگامی که نوزادان حدود 6 تا 8 هفته سن دارند، آشکار شود و بسیاری از متخصصان در هر دوره معاینه در دوران نوزادی، نوزاد را از نظر تغییر شکل جمجمه نیز معاینه می کنند. در صورت مشاهده هر بی نظمی در سر کودک به متخصص مراجعه نمایید، از جمله:

• نواحی صاف
• یک طرف سر که مایل به نظر می رسد
• چشم و گوش نامتقارن
• عدم وجود ناحیه نرم روی جمجمه
• برجستگی های سخت روی سر

درمان بستگی به جدی بودن وضعیت کودک و علت صاف بودن پشت سر دارد که در ادامه به بررسی کلی آن می پردازیم:

درمان از طریق تغییر موقعیت سر

اگرچه مهم است که کودک خود را همیشه به پشت بخوابانید تا خطر SIDS کاهش یابد، اما مراقب تغییر موقعیت او باشید. به عنوان مثال، اگر کودک شما خوابیدن به سمت چپ را دوست دارد، سر او را به گونه ای قرار دهید که روی سمت راست خود بخوابد.

درمان از طریق انجام تمرینات

اگر کودک شما تورتیکولی عضلانی دارد، ممکن است پزشک برای افزایش دامنه حرکات گردن، ورزش های کششی را توصیه کند. هرگز بدون تأیید و دستور پزشک، تمرینات کششی گردن را امتحان نکنید.

درمان صاف بودن سر از طریق کلاه درمانی

درمان با کلاه تغییر شکل سر نوزاد، به درمانی گفته می شود که کودک از کلاه درمانی یا نوار سفارشی، برای متقارن شدن شکل جمجمه استفاده می نماید. طبق گفته انجمن جراحان مغز و اعصاب آمریکا، سن مطلوب کلاه درمانی 3 تا 6 ماه است. با استفاده از این روش درمانی، حدود 12 هفته طول می کشد تا جمجمه تغییر شکل دهد. کلاه درمانی معمولاً برای کسانی که موارد متوسط تا شدید پلاژیوسفالی دارند تجویز می شود. برای تهیه کلاه قالب ریزی شده به نسخه پزشکی نیاز دارید و کودک باید تمام وقت از کلاه استفاده کند.

عمل جراحی

در موارد پلاژیوسفالی موضعی معمولاً به جراحی نیاز نیست. بیشتر در موارد پلاژیوسفالی مادرزادی، هنگامی که درزهای بین استخوانی بسته شده و فشار در جمجمه باید آزاد شود، انجام جراحی ضروری است.

چگونه می توان از علت های صاف شدن پشت سر جلوگیری کرد

شما نمی توانید از بروز صاف شدن پس سر پیشگیری کنید، اما مواردی وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به آن در وضعیت فرزند خود انجام دهید:

وضعیت خواب کودک خود را به طور مداوم تغییر دهید (یک روز سر او را به سمت چپ قرار دهید، روز دیگر به سمت راست و غیره).

• کودک را تحت نظر خود، به صورت خوابیده روی شکم قرار دهید. به محض این که کودک را از بیمارستان به خانه می آورید یا طی دو روز پس از تولد، می توانید با جلسه سه تا پنج دقیقه شروع کنید. در کل 40 تا 60 دقیقه زمان خوابیدن روی شکم در روز جوابگو است.
• زمان هایی که می توانید، کودک را به جای قرار دادن در تخت، صندلی ماشین یا تاب کودک، به حالت ایستاده نگه دارید.
• موقعیت های قرارگیری کودک در زمان شیردهی را تغییر دهید. به عنوان مثال، اگر کودک روی بازوی راست شما قرار گرفته به سمت چپ تغییر موقعیت دهید.

مرکز تخصصی ساخت کلاه طبی فرم دهی سر نوزاد کاویان کلینیک با بیش از 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید.
با ما در ارتباط باشید

جمع بندی

دانستن علت صاف بودن پشت سر به عنوان یک عارضه شایع در بین کودکان، به جلوگیری و شناخت بهترین راه درمان آن کمک خواهد کرد. در مواردی که بسته به شرایط کودک نیاز به درمان وجود داشته باشد، با ابزارهای کمک درمانی، به راحتی می توان مشکل را برطرف نمود. مجموعه تخصصی ارتز و پروتز کاویان کلینیک با 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک، حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید.

بیشتر بخوانید

Understanding Flat Head Syndrome (Plagiocephaly) in Babies

Flat Head Syndrome (Plagiocephaly) in Babies

---